JosE FATIHIO
AdmiN
Mesaj Sayısı : 1544
Yaş : 37
Kayıt tarihi : 14/09/07
 | | Konu: Arthur Miller 2007-10-07, 5:39 pm | |
| Arthur Miller
Arthur Miller
17.10.1915 - 10.02.2005
"Amerikan Toplumunun Toplumsal Eleştirmeni"
Miller
yüzyılımızın en önemli Amerikalı dram yazarlarından biri kabul
edilmektedir. Miller'in kahramanları, haşin bir toplum içerisinde,
kendi vicdanlarıyla yaşayabilmek için bireysel suç ve sorumluluklarıyla
uzlaşmaya çalışırlar.
Miller New York'un Harlem mahallesinde
dünyaya geldi. Avusturya-Macaristan'dan ABD'ye gelmiş Yahudi bir göçmen
olan babası, bir kumaş mağazasının sahibiyken dünya ekonomik
buhranından sonra 1929'da iflas etti.
Ekonomik durumun
güvensizliği spora meraklı genci derinden etkiledi. 1934-38 yılları
arasında Ann Arbor/Michigan'da edebiyat ve İngiliz dili yüksek
eğitimini sürdürebilmek için Michigan Daily gazetesinde redaktörlük
yaptı. Miller'in bu dönemde yazdığı ilk dramlar üniversitede takdirle
karşılandı.
1947: All My Sons 1938'de New York'a dönen Miller,
burada federal hükümetin bir tiyatro projesine katıldıysa da bu proje
sözümona Komünist eğilimi nedeniyle 1939'da rafa kaldırıldı. Miller
1940 yılında kız arkadaşı Mary Slattery ile evlendi (iki çocuk). İlk
romanlarından, röportaj ve pek başarılı sayılmayan bir dramdan sonra
Miller, 1947'de All My Sons (Bütün Oğullarım) adlı tiyatro oyunuyla
ünlenmeyi başardı. Babalarının ticaret anlayışıyla uzlaşamayan bir
savaş zengininin oğulları ölünce, baba intihar eder. Daha sonraki
yapıtlarının tümünde olduğu gibi, burada da, Norveçli yazar Henrik
Ibsen'in dramlarını örnek alan Miller, toplumu eleştirmektedir.
1949:
Death of a Salesman Yazar bundan iki yıl sonra Death of a Salesman
(Satıcının Ölümü) ile en büyük başarısını elde etti. 1985'te Volker
Schlöndorff tarafından filme uyarlanan bu dramında Miller, uzun
yıllardan sonra çalıştığı firma tarafından işten çıkarılan Willy
Loman'ın yıkılışını gözler önüne sermektedir. Geriye dönüşlerle
kaçırılmış fırsatları gözünün önünden geçirir, özel hayata bir dönüş
yapar, oğulları tarafından reddedilir ve hayatına son verir. Miller'in
dramları için karakteristik olan, başkişilerinin vicdanlarıyla
hesaplaşırken aklanmaya çalışmalarıdır. Miller'in karakterleri, ahlaki
tutumlarına bağlı olarak toplumda bir yere sahip olurlarken, bireyler
tekrar tekrar toplumun istekleri karşısında başarısızlığa uğrarlar.
Yalnızlıkları ve kendi suçlarıyla hesaplaşmaları, Miller'in sayısız
deneme yazısında da işlediği ana konuları oluşturur. Yine 1949 yılında
Millet Pulitzer Ödülünü aldı.
50'li Yılları McCarthy ile
Çelişmeleri Zaman zaman sosyalist görüşlere yakınlık duyan Miller'in
toplumsal eleştirileri Amerika Karşıtı Çalışmaları Araştırma
Komitesinin dikkatini çekti. Miller The Crucible (Cadı Kazanı) (1953,
filme alınışı: 1956, senaryo: Jean-Paul Sartre) adlı tiyatro oyununda,
adı geçen komite başkanı Joseph R. McCarthy'yi eleştirmişti. Bu oyunda
kasaba sakinleri ahlak havarileri tarafından kötülerin üzerine vahşice
bir av düzenlemek üzere kışkırtılırlar. Kasabaya nefret ve muhbirlik
çalışmaları hakim olur. Bu dramın yorumlanmasına bağlı olarak Miller,
komünizmi desteklemekle suçlanarak 1957'de ifade vermeyi kabul etmemesi
üzerine komiteyi hiçe sayması nedeniyle sonradan ertelenen bir yıllık
hapis ve para cezasına mahkûm edildi (1958'de düzeltildi).
1964:
After the Fall Miller ayrıca Marilyn Monroe ile yaptığı evlilik
(1956-61) yüzünden gazete manşetlerine girdi. Monroe için The Misfits
(Uyumsuzlar, 1959) adlı filmin (1960) senaryosunu yazdı. Monroe'nun
kendi yaşamına son vermesi üzerine Miller 1962'de Avusturyalı Inge
Morath ile evlendi (bir çocuk).
Seks sembolü eşinin
intihar olayını ve 50'li yıllardaki özel sorunlarını Miller, After the
Fall (Düşüşten Sonra, 1964) adlı dramında işleyerek her şeye yeniden
başlayabilmek için gerekli güce kavuşabilmek üzere kendini bulmaya
çalıştı. Aynı yıl içinde Incident in Vichy (Vichy'de Olay) adlı oyunu
ilk kez sahnelendi. Miller bu oyununda rastgele yoldan geçen insanların
masabaşı Nazi suçluları tarafından "Yahudi" olarak tutuklanıp, sorguya
çekilmelerini ve gösterdikleri tepkileri dile getirmektedir. Playing
for Time (Zaman Kazanmaya Çalışırken, 1980) adlı televizyon
senaryosunda da Nazi dönemini ele alarak bu sefer Auschvvitz
konsantrasyon kampının orkestrasını konu alır. Miller 70'li ve 80'li
yıllarda yazdığı dramlarla eski başarılarına ulaşamadı. 1987'de
Timebends (Zamanın Dönemeçleri) adlı anılarını yayınladı.
Miller'in Diğer Dramları
1955:
A Memory of Two Mondays (İki Pazartesinin Anısı): Miller'in, 30'lu
yılların başında çalıştığı bir araba yedek parçası deposundaki
deneyimlerini anlatan otobiyografik yapıtı.
1955: A View f rom
the Bridge (Köprüden Bakış): New York'ta yaşayan Sicilyalı göçmenlerin
dünyasında geçen bir kıskançlık dramı ve toplumsal suçlama.
1968: The Price (Bedel): İki erkek kardeşin geriye bakarak hayatlarındaki suçlarla ve sorumluluklarla hesaplaşması. | |
|
