Yakup Kadri Karaosmanoğlu --> Ankara

AdmiN Mesaj Sayısı : 1544 Yaş : 37 Kayıt tarihi : 14/09/07

Alıntı :: KİTABIN ADI :ANKARA
KİTABIN YAZARI :YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU
YAYIN EVİ ve ADRESİ:İLETİŞİM YAYINLARI CAĞALOĞLU/İSTANBUL
BASIM TARİHİ :6.BASIM 1983
KİTABIN KONUSU :YAZARIN ÖZLEDİĞİ;ÖZLEMİNİ ÇEKTİĞİ GELECEĞİN ANKARA’SI DOLAYISIYLA TÜRKİYE’SİDİR.
KİTABIN ÖZETİ:
Ankara romanı üç bölümden oluşur;
Birinci bölüm : Sakarya savaşı öncesi ( 1922’ye kadar ).
İkinci bölüm : Cumhuriyetin ilanını izleyen yıllar ( 1926’ya kadar ).
Üçüncü bölüm : Cumhuriyet sonrasının 14 ve 20. Yılları (1937-1943’e kadar ).
Birinci
bölüm: Kurtuluş Zaferi ile sonuçlanan, savaş yıllarındaki Ankara’yı
kısa hatlarla açıklar. Romanın kahramanı olan Selma Hanım hayatını bu
üç bölümde üç ayrı erkekle geçirir. Milli mücadele yıllarında bir banka
şefinin karısı, yerli bir Ankaralı olan Sungurluzade Ömer Efendi’nin
kiracısıdır. Kocası Nazif’le Ankara’nın yabancısıdır. İstanbullu hanım
için Ankara’da hayat tek düze ve sıkıcıdır, yoksulluklarla doludur. Ev
sahipleri ile birlikte gündelik ev işleri ile meşgul olur. Boş
zamanlarında Hatçe Hanım ve Halime Hanım ile sohbet eder. Bu
sohbetlerinde gündelik Ankara hayatını tüm çıplaklığı ile gözler önüne
serer. Daha sonraları Nazif Bey’in vekil arkadaşı Murat Beyle
tanışırlar. Murat Beyler’le aile ortamı içerisinde karşılıklı
davetlerde bulunurlar. Bu sırada binbaşı Hakkı Beyle de tanışırlar.
Hakkı Beyle birlikte Etlik’te gezintiye çıkarlar. Bu dönemlerde Hakkı
Beyin milli mücadele ruhu ve azmi kendisini fazlasıyla etkiler. Hakkı
Bey artık Selma Hanım için muzaffer bir kumandan, muhterem bir
kahramandır. Bütün ümitlerin zafer’e bağlandığı, başka hiçbir şeyin
ehemmiyetli olmadığı bu devirde, herkesin mütevazı bir hayatı vardır.
Yalnız kocası Nazif Bey’in milli davaya bir erkekten beklediği heyecan
ve alaka ile bağlanmadığını gören Selma Hanım yavaş yavaş kocası Nazif
Beyden kopmaya başlar. Erkân-ı Harp Binbaşı’sının fikir ve
hareketlerine yakınlık duyar. Birinci bölüm Selma Hanım’ın binbaşının
cazibesine kendisini kaptırdığı bir zamanda sonuçlanır.
İkinci
bölüm: Selma Hanım Nazif Bey’den boşanır. Bu bölüm zaferden sonraki
Ankara’dır. Selma Hanım eski binbaşı emekli Miralay Hakkı Bey’in
karısıdır. Ancak koşullar değişir değişen koşullar Cumhuriyet öncesinin
kişilerini de değiştirir. Hakkı Bey ordudan, Murat Bey vekillikten
ayrılır. Artık bu iki insan yeni türeyen bir sınıfın üyesidirler.
Vurguncu harp zengini şirket meclisi idarelerinde dolaşan, ecnebi
gruplarla komisyon işleri yapmaya çalışan Hakkı Beyin yeni yüzüyle
karşılaşırız. Hakkı Bey milli idealleri bir tarafa bırakmış, maddi
refah içerisinde sadece kendi hesabına çalışan, son derece
alafrangalaşan Yenişehir garplılığı, batılı hayat tarzının kötü
yanlarını alır. Bu zümreye göre artık halkçılık diye bir dava
kalmamıştır. Selma Hanım bir süs çiçeği, bir zevk aleti gibi kısır ve
avare yaşayıp gider. Her şey kendi dar çevrelerinden kendi acayip
zevklerinden ibarettir. Her gece çay partileri ve balolar düzenlenir
ecnebi iş adamlarıyla dans edilir. Eğlenceler tertiplenir. Bu bölümde
halk ile bu zümre arasında nasıl doldurulmaz bir uçurum açıldığını,
inkılabı böyle anlayanları, hep kendi lehlerine çekenlerin eleştirisi
yer alır. Selma Hanım asıl halka lakayt kalıp acayip bir hayatın egoist
zevklerine dalan yeni kocasından da uzaklaşır. Bu sırada muharrir olan
Neşet Sabit genç kadını görmek için onların bazı alemlerine iştirak
eder. Selma Hanım bu hayatın acılarını onunla paylaşır. Bu hayatın
zavallı yüreğinde büyük ıstıraplar yarattığını, bu çıkmaz yoldan biran
önce kendini söküp atmakla, kökten tedavi olmak gerektiğini anlar.
Binbaşı Hakkı Bey’den boşanır. Bundan sonraki hayatında toplumsal
hizmetlerin en değerlisi olan öğretmenlik görevine atılır.
Üçüncü
bölüm: Yazarın hayalindeki Ankara’dır. Yazarın bu hayali Cumhuriyet’in
Onuncu Yıl Dönümü Bayramıyla başlar. Gazi Mustafa Kemal’in Türk
milletine hitabesi, bir devir başlangıcının, bir yeni sabahın ilk
işareti gibi olur. Türk milleti ilim, imar, iktisat, güzel sanatlar
sahasında büyük bir gelişme içerisindedir artık Ankara’nın çehresi
değişir. Yeni stadyumlar, yeşil çimenli sahalar, büyük fabrikalar,
büyük binalar , alaca halk yığınları ve coşkuyla kutlanan büyük bir
bayram... Selma Hanım basına ayrılmış iskemlelerin birinde dinlenir.
Bundan sonra egoist bir zümrenin zevkine ve menfaatine karşı şiddetli
matbuat hücumu başlar. Tiyatro, şiir, edebiyat, karikatür, musiki, hep
bize yeni hayatı söyler. Halk evleri, Toplumsal Mükellefiyet Teşkilatı
yeni hayatın odakları olur. Selma Hanım Neşet Sabit’le evlenir, bu iki
insan yeni hayatın imar ve inşasında elele vererek büyük bir aşkla
çalışır, yeni değerleri halk yığınlarına götürürler. Harf İnkılabı,
Tarih Cemiyeti, Yüksek İktisat Enstitüsü, Halk Evleri gibi daha bir çok
alanda büyük atılımlar, büyük yenilikler gerçekleşir. Selma Hanım ve
Neşet Sabit bu on yıl boyunca mutlu bir evlilik yaşarlar. Fırsat
buldukça Anadolu’nun muhtelif yerlerine seyahat eder, bu seyahatlerinde
gördükleri yerlerin yeni çehresiyle karşılaşırlar. Anadolu toprağı,
suyu, kırı, bayırı, dağı, taşıyla eşsiz güzelliğiyle cennetten bir
parça gibi tasavvur ederler, bundan doyumsuz bir haz alırlar. Hele
Pınarbaşı’nda düzenledikleri eğlencelerde halk ezgileri ve türküleri
çalınır söylenir, sabaha kadar hoşça vakit geçirirler. Roman yazarın bu
tasavvuruyla son bulur.
KİTABIN ANAFİKRİ: Vatanını ve milletini
herşeyin üstünde tutan insanlar her ne koşullar altında olsalar bile
kendi duygularının esiri olmaz , kendi gaye ve emellerinden
vazgeçmezler.
KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Selma
Hanım:İyi bir öğrenim görmüş haksızlıklara boyun eğmeyen ,vatan sevgisi
uğrunda oradan oraya koşan; hep birşeyler arayan ,aradığını
bulamayan;azimli ve hoş görülü , halden anlar, olgun bir kişidir.
Nazif Bey:İyi bir öğrenim görmüş banka şefidir. Sessiz sedasız, vatanından çok canını seven kişidir.
Binbaşı
Hakkı Bey :Milli mücadele yıllarında atılgan ve yiğit bir
askerdir.Milli mücadele bitince tavır ve hareketlerinde değişmeler
olur.Milli mücadele vurguncusudur,sömürücüdür,vurdum duymaz biridir.
Neşet
Sabit Bey:İyi bir öğrenim görmüş,genç bir yazardır.Milli mücadelenin
yanında yer almış,gönülden desteklemiş,inkılabın yanıbaşında canla
başla çalışan ; sorumluluğunu bilir; azimli,hoşgörülü halden anlayan
bir kişidir.
Murat Bey:Kendisi Anadolu’nun bağrında yetişmiş,milli
mücadelenin yanında yer almış,tutucu,kendi çıkarlarını herşeyin üstünde
tutan bir insandır,Milli mücadele vurguncusudur.Milli mücadele sonunda
zengin olmuş, harvurup harman savuran bir kişidir.Ailesi ile Avrupa’ya
kaçmıştır.
Ömer Efendi ve Ailesi:Kültür düzeyleri düşük
insanlardır.Kendilerin ayıp saydıkları şeyleri başkaları yaparsa ayıp
sayarlar.Kendileri yaparsa olağan karşılarlar.Tutucudurlar.İş hayatında
başarıdırlar.
Yıldız Hanım:Tiyatro sanatçısıdır.
Şeyh Emin: Dindardır,tutucudur.
ŞAHSİ GÖRÜŞLER:
Akıcı
ve yalın bir anlatımla konuyu ele alan yazar;anlatıma güç kazandırmak
için betimlemelerde bulunarak romanın zevkle okunmasını sağlamıştır.
YAZAR HAKKINDA BİLGİ :
Yakup Kadri Karaosmanoğlu(27.3.1889-13.12.1974)
Yazarımız;
27.3.1889 yılında Kahire’de doğmuştur.Yazı hayatına Fecriati
topluluğunda romantik-realist hikaye ve mensur şiirle başlayan(1909);
deneme,makale,oyun,monografi ve anı türlerinde eserler bırakmış olan
Yakup Kadri, yaygın şöhretini romanlarıyla sağladı.Ölümünde Anadolu
Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı bulunuyordu.Cenazesi İstanbul’a
getirildi,Beşiktaş’ta Yahya Efendi Mezarlığı’na gömüldü.
ESERLERİ
Hikaye Kitapları; Nesir ve Yazıları
Bir Serencam(1913) Erenlerin Bağından(1022)
Milli Savaş Hikayeleri(1947) Kadınlık ve Kadınlarımız(1923)
Hikayeler(1985) Ergenekon(1929)
Romanları; Okun Ucundan(1940)
Kiralık Konak(1922) Alp Dağlarınan ve Miss Chalfrin’
Nur Baba(1922) in Albümünden(1942)
Hüküm Gecesi(1927) Monografi;
Sadom ve Gomore(1928) Ahmet Haşim(1934)
Yaban(1932) Atatürk(1946)
Ankara (1934) Anı;
Bir Sürgün(1937) Anamın Kitabı(1957)
Panorama(1953/54) Vatan Yolunda(1958)
Hep O Şarkı(1956) Gençlik ve Edebiyet Hatıraları(1969)
Oyun; Zoraki Diplomat(1955)
Tiyatro Eserleri(1984) Politika 45 Yıl(1968)